ژئود یا بلوردان ( Geode )
ژئود ، بلوردان یا زمینسان به ساختارهای رسوبی ثانویه گفته میشود
که در رسوبات و برخی صخرههای آتشفشانی یافت میشوند.
ژئودها تودههای مستقل و مجزایی از
کانیها با شکلهای متفاوتند، اما عموماً کروی یا بیضوی شکل هستند.
آنها از عجايب وصف ناشدني زمين شناسي
هستند . از بيرون شبيه سنگهاي معمولي و زشت به نظرميرسند اما وقتي شكسته شوند
زيبائي خيره كننده اي از كريستالها را به نمايش ميگذارند .
ژئودها
بر اثر رشد رو به داخل بلورهای کانی روی دیواره حفرات موجود در سنگها به وجود میآیند
و معمولا توخالیاند، اما در صورتی که فرایند رشد رو به داخل بلورها تا به آخر
ادامه یابد، ممکن است موجب پرشدن تمامی فضاهای ژئودها شود.
یکی
از فراوان ترین کانیهای موجود در ژئودها کوارتز است، که عموما به رنگ
سفید شیری است، اما برخی اوقات بلورهای شفافی نیز در میان آنها به چشم میخورد.
سایههای رنگی متنوعی که در بلورهای کوارتز مشاهده میشوند، مربوط به رفتار متنوع
ترکیبات آهن موجود در بلورهای کوارتز، تحت شرایط اکسایش است
ژئودها دارای یک پوستهٔ سیلیسی یا
آهکی نسبتا سخت هستند که در مقایسه با سنگ میزبان، از مقاومت بیشتری در مقابل
هوازدگی برخوردار است؛ به نحوی که تودهٔ کانی بر اثر هوازدگی به صورت یک شیء مجزا، یعنی ژئود، از
سنگ میزبان آزاد میشود.
عموماً تمام ژئودها از كوارتز تشكيل
شده اند كه كريستالهاي كوارتز در آن مي توانند ميكروسكپي تا كاملاً بزرگ (
ماکروسکپی ) باشند .
وقتي كريستالها ميكروسكپي باشند به آن
" ژئود كالسدوني " (Chalcedony
Geode) گفته مي شود .
بیشتر ژئودها از باندهاي عقيق در
اطراف حفره داخلي تشكيل يافته اند كه هنگام پوليش ، به آن زيبائي وصف ناشدني
ميدهند كه به اين نوع " ژئود عقيق " (Agate Geode) گفته ميشود .
امروزه ژئودهائي كه داراي طرح و رنگ
زيبائي نيستند در لابراتورها به رنگهاي آبي الكتريكي ، سبز روشن ، قرمز روشن و...
رنگ آميزي ميشوند (Dyed
Geode) كه البته مورد
توجه مجموعه داران حساس قرار نمي گيرند.
منابع : جهان جواهرات ، ژئود